Otsailaren 8an, eguraldia lagun, Txingudi Ikastolako 5.mailako ikasleek konpostagailua hustu zuten. Haiek lan egiten zuten bitartean, 1. eta 3.mailako ikasleak gerturatu ziren konposta zer den ezagutzera eta hemendik urte batzuetara egin beharko duten lana ikustera!
Lan bikaina egin zuten 5.mailakoek. Guztira, 60 kilo konpost atera ziren konpostagailutik, eta horietatik 20 kilo, bahetuta. Begira ezazue bideoa eta ikusi zeinen ongi egin zuten lan!
Zorionak eta jarraitu horrela lanean!
ZiSaren parte hartzen duten ikastetxeak konpostagailuak elikatzen hasi ziren ikasturte hasieran. Hilabete batzuk pasa ondoren, gure materia organikoa konpost bihurtu da, baina nola liteke posible hori gertatzea?
Txingudi Ikastolako 6. mailako ikasleek, Talaia Institutuko Ingurumen tailerreko DBH 2.mailako eta Zientzia aplikatuetako 4.mailako ikasleek eta Eguzkitza Institutuko DBH1. mailako ikasleek urtarrilean egindako laborategi saioetan aztertu dute konpostajearen prozesuan gertatzen dena eta bertako bizidunak aztertu dituzte!
Azken bi urte hauetan, pandemia dela eta, hainbat egoera zail eta berri bizi behar izan ditugu hainbat esparrutan, baita gure proiektu xume honetan ere. Hala eta guztiz ere, horrek ez gaitu geldiarazi eta hainbat ikastetxeetan proiektuari gogotsu eta itxaropentsu eutsi diogu.
Hau horrela izanik, aurten, 8 ikastetxek parte hartzen duzue proiektu zoragarri honetan, eta gainera horietatik bat berria dugu, ONGI ETORRI Belaskoenea HLHI! Gainontzekoei, ZORIONAK eta jarraitu horren txukun lan egiten!!
Ikasturte honetan orain arte egindako lanak laburki azalduko ditugu:
JARRAITU EZAZUE HORRELA LANEAN!!!
Esan bezala, ikasturtea aurrera doa eta programan parte hartzen duten ikasleek konpostagailuak materia organikoz elikatuz doaz gutxinaka, baita landa koadernoetan prozesuaren inguruko datuak jasotzen ari dira ere.
Batzuei konpostagailua guztiz betetzeko denbora eman die eta guzti! Horregatik, bigarren bat martxan jarri dugu bestearen ondoan!
Hilabetero bezala, programan parte hartzen duten ikastetxe guztietatik pasa gara kontrola egitera eta dena ongi doala ziurtatzera.
Eta nahiz eta neguan egon eta kanpoan hotz egiten duen… begira zer nolako tenperaturak lortu ditugun konpostagailu batzuetan urtarrilean zehar!!!
Horrek prozesua primeran doala esan nahi du, eta hor barruan dauden ornogabeak goxo goxo daude gure materia organiko guztia deskonposatzen!
Konpostajearen prozesu hau hobeto ulertzeko, gure materia organikoa deskonposatzen dituzten ornogabeen azterketa egiten dugu laborategi tailerraren bitartez.
Urtarrilean bi ikastetxeetan egin dugu tailerra:
Otsailaren bukaeran hilabete honetako kontrola egitera pasako gara, baina bukatzeko ohartxo bat…Hasi landa koaderno digitala betetzen, modu horretan ikasturte bukaeran lanaren erdia eginda izango duzue. Horretarako, gogoratu pasahitza erabiliz sartu behar zaretela materialen atalean eta bertan dagoen artxiboa deskargatu behar duzuela erabili ahal izateko!
Besterik gabe, ongi izan!!
Azken asteetan zehar hainbat ekintza egin dira eskualdeko ikastetxeetan ZiSare programaren barruan.
Azaroa oso euritsua izan den arren, Elatzetako hustuketa egiteko atseden eman zigun eguraldiak eta ikusi zein ongi ibili ziren Elatzetako “Bizi-Poza” taldeko kideak elkarlanean konposta ateratzen!
Behin konposta aterata, konpostagailua berriz ere montatu, formazioa jaso eta isurketekin hasi dira berriz ere gogotsu.
Horretaz gain La Sallen lehendabiziko taldearekin laborategi saioa egin genuen. Poz pozik eta interes handiz ibili ziren ikasleak gure konpostean dauden xomorroak aztertzen!
Hainbat ikastetxeetan (Toki Alai BHI, Talaia LH eta Talaia BHI) konpostagailua jarri gabe zegoen, beraz konpostagailua kokatuko den tokia bilatu eta egokitu ondoren montatu egin da isurketekin hasi ahal izateko.
Azkenik, hilabetero bezala Azaroko kontrola burutu egin da, oraingoan gainera zizare baten laguntzarekin, begiratu nola begiratzen zituen bere konpostagailu barruko tenperatura, pH-a eta hezetasuna!!
Eguberriak baino lehen abenduko kontrola egitera pasako gara! Ongi izan!
Aurten, guztira 9 ikastetxek hartuko dute parte ZiSaren, izan ere, Hondarribiako Talaia LH, Talaia BHI eta Egiluze ikastetxeak programan parte hartzera animatu dira! Hiru ikastetxe hauetan konpostagailua montatu eta ikasleek konposta egiteko formakuntza saioa jaso ondoren, hasiko dira isurketak egiten.
Gainontzeko 6 ikastetxeetako ikasleek konposta egiteko formakuntza hilabete hauetan zehar jaso dute, eta gutxinaka hasi da ikastetxe bakoitza bere konpostagailua elikatzen! Animo, primeran ari zarete eta!!
Horretaz gain iraila eta urria bitartean, hustuketak egin ditugu Txingudi Ikastolan eta El Pilarren. Guztira 200 kilo konpost inguru atera ditugu! Begiratu argazkiak!!!
Eguraldiak laguntzen badu, hilabete honetan egingo dugu hustuketa Elatzetan!
Ongi izan lagunak eta segi gogor lanean!
Udako oporrak bukatu eta ikasturte berriari hasiera indartsua eman diogu dagoeneko!
Irailaren hasieran, ZiSaren parte hartzen duzuen ikastetxe guztietatik pasa ginen konpostagailuak aireztatzeko eta hasierako diagnostikoa egiteko. Konpostagailuek ere martxa hartu beharko dute gutxinaka.
Horretaz gain, ZiSarekide zareten ikastetxeekin lehenengo antolaketa bilerak egiten hasiak gara.
Hurrengo asteetara begira, hainbat hustuketa ditugu programatuta eta horretaz gain, formakuntza saioekin hasiko gara ere.
Ongi izan!
2018-19 ikasturtea bukatu egin da dagoeneko, eta aurten, eskualdeko 7 ikastetxek hartu dute parte ZiSare programan. Lehen hezkuntzako eta bigarren hezkuntzako 600 ikasle inguru arduratu dira hilabete hauetan zehar ikastetxe desberdinetan dauden konpostagailuetaz.
Eta egindako lan guztiaren ondoren… iritsi dira azkenean udako oporrak! Eskolako konpostagailuei ere, atseden hartzeko garaia heldu zaie, baina oporretara joan aurretik konpostagailu guztiei azken oxigenazioa eman zaie eta iraila arte itxi egin dira.
Hurrengo ikasturtean berriz elkar ikusiko dugu!! Ongi izan eta udaz disfrutatu!
Ikasturte amaierara iritsi gara jada, eta ugari eta anitzak izan dira ikasturte honetan zehar egindako lanak:
Denon artean lan bikaina egin duzue ikasturte honetan zehar, ZORIONAK!!
Kaixo ZiSarekideak!
Ikasturtea bukatzeko gutxi falta da eta proiektuaren ebaluazioa egin beharra dugu.
Horretarako, alde batetik, ZiSarekide zareten irakasleei ebaluazio-inkesta betetzea eskatu dizuegu, zuen iritzi eta balorazioa ezinbestekoa delako proiektua hobetzen joateko.
Bestalde, datorren ekainaren 20an ikasturte honetako ebaluazio bilera egingo dugula jakinarazten dizuegu eta aurten parte hartu duzuen ikastetxeetako ordezkari guztiak elkartzera gonbidatzen zaituztegu. Hona hemen bileraren inguruko informazio gehiago:
ZiSare 2018-19 ikasturtea – Ebaluazio bilera
Azkenik, gogoratu zuen isurketa eta konpostagailuaren inguruko kontrol-datuak helbide honetara bidali behar dituzuela: amaiamonasterio@artelatz.eus Modu honetan denon artean egindako lanaren informazio zehatza lortzen lagunduko duzue.
Besterik gabe, mila esker eta 20an elkar ikusiko dugu.
Ongi izan!
ZiSare Txingudi 